NASA ve Lockheed Martin işbirliği ile geliştirilen X-59 Quesst süpersonik ticari jet, havacılık dünyasında yeni bir sayfa açmaya hazırlanıyor. Bu proje, Lockheed Martin’in Kaliforniya, Palmdale’deki Skunk Works tesislerinden dramatik bir şekilde ortaya çıkışını canlı yayında gösterecek. 247.5 milyon dolarlık Quesst, adını “Quiet SuperSonic Tech”ten alıyor ve aslında sessiz bir süpersonik teknolojiyi temsil ediyor. NASA, 2018 yılından bu yana, X-59’un şehirlerin üzerinden gürültü kirliliği veya ses patlamaları yaratmadan uçabileceğini kanıtlamak için bir misyon üzerinde. Bu test uçuşu, altı yıllık projenin önemli bir kilometre taşını işaret ediyor.
İlk uçuş, 12 Ocak’ta Türkiye saati ile gece 00:00’da YouTube üzerinden, ayrıca NASA uygulaması ve NASA+ yayın hizmeti üzerinden canlı olarak yayınlanacak. Uzay ajansı, jetin ilk uçuşu sırasında insanlardan duydukları sesler hakkında anket yapmayı planlıyor. Ancak, bu insanların nasıl bulunacağı veya kaç kişinin ankete katılacağı belirtilmemiş. Toplanan veriler, düzenleyicilere gönderilecek ve süpersonik jetlerin kullanımını sınırlamak amacıyla yeni kurallar önermekte kullanılacak. ABD federal hükümeti, yarım asırdan fazla bir süredir tüm sivil süpersonik jetlerin karasal alanlar üzerinde uçmasını yasaklamıştı.
NASA’nın X-59 uçağı süpersonik hızlara minimal ses patlamasıyla ulaşıyor
NASA, 2018 yılında sessiz süpersonik teknoloji projesini duyurduğunda, yönetici Jim Bridenstine, “Bu uçağın, Amerika Birleşik Devletleri’nde havacılığı dönüştürme potansiyeline sahip olduğunu” söylemişti. Jetin ilk uçuşu 2021’de planlanmış olmasına rağmen, bugünkü ilk uçuş hâlâ QueSST misyonunda önemli bir dönüm noktası. NASA, 2027 yılına kadar yeni uçak teknolojisinin uçuş gürültüsünü azaltma konusundaki etkinliği hakkında daha kesin sonuçlara sahip olmayı bekliyor.
Eğer süpersonik jet uçaklarının karaya yakın uçmasına izin veren yeni yasalar sonunda kabul edilirse, yüksek hızlı ticari uçuşlar gerçeğe dönüşebilir. NASA ve Lockheed Martin, uçağın geliştirilmesini tamamladıktan sonra, ajans yaklaşık dokuz ay boyunca güvenlik değerlendirmeleri yapacak. Quesst uçağının güvenli bir şekilde uçabileceğini kanıtlamak için yeterli kanıt paylaşıldıktan sonra, NASA uçuş testlerini ABD’nin çeşitli şehirlerine genişleterek daha fazla gürültü bilgisi toplamak için ek anketler yapmayı planlıyor.
